Gerardus Johannes Merlijn

Gert Jan Merlijn (1959-2012) Bron: Jaarboek van een eiland 2012

Als mensenman geliefd en op handen gedragen

Gert Jan Merlijn wordt op 5 november 1959 te Laren geboren. Hij is de jongste van de vijf zonen van Bertus Merlijn en Marie Koppel. Vader, een verzetsman uit de Tweede Wereldoorlog, runt een eigen hoveniersbedrijf.

Na de lagere school bezoekt Gert Jan de scholengemeenschap in zijn geboorteplaats. Marie Louise Whitlau is ook leerling van deze school, maar dan wel enkele klassen lager. Van een verkering is vooralsnog geen sprake. Integendeel, Marie Louise vindt hem op het eerste gezicht wel wat arrogant. Wanneer beiden echter aan een zelfde schoolproject deelnemen, leren ze elkaar beter kennen. Ze maken deel uit van dezelfde vriendenkring.

Met een Atheneumdiploma op zak, studeert Gert Jan vervolgens psychologie in Utrecht. Na zijn afstuderen werkt hij als coördinator in de Noordoostpolder in een aldaar nieuw gestart project om de onderlinge activiteiten binnen de jeugdhulpverlening beter op elkaar af te stemmen. Na drie jaar stapt hij over en gaat als trainer/docent bij een bureau te Valkenburg (Leiden) aan de slag. Zijn voornaamste taak is het opleiden van politieagenten in alle fasen van de communicatie. Hij levert een grote bijdrage aan de Recherche Basis Cursus en de Cursus Algemeen Rechercheren.

Zanger en trainer

In zijn vrije tijd is Gert Jan vijftien jaar actief in de Wereldwinkel in zijn woonplaats Laren, als lid en vervolgens ook als voorzitter. Bovendien is hij meer dan tien jaar leadzanger van de populaire band Rawhide die door het gehele land optreedt.

Na jaren van samenwonen trouwen Gert Jan en Marie Louise op 29 augustus 1997.

Tien jaar is hij werkzaam als trainer, onder andere aan de politieacademie. Daarna start hij zijn eigen trainingsbureau. Dan blijkt eens temeer dat communiceren op zijn lijf geschreven is. Hij is een mensenman, een rascommunicator.

Gert Jan en Marie Louise krijgen twee dochters, Leah in 1999 en Channa in 2002. Marie Louise werkt ondertussen als P&O adviseur bij een educatieve uitgeverij. Doordat Gert Jan zijn eigen bureau aan huis heeft, werkt hij geregeld thuis. Zo kan hij zich ook intensief bezighouden met de opvoeding van zijn beide dochters. En als huisman kookt hij veelvuldig en met veel plezier. Zomervakanties brengt het gezin geregeld op Schiermonnikoog door. Haar ouders hebben daar namelijk hun vakantiehuisje Marten, aan de Middenstreek.

Naar Schiermonnikoog

In maart 2007 constateren artsen bij Gert Jan de levensbedreigende spierziekte ALS. Hij raakt sprakeloos. Vervolgens vallen ook zijn benen en armen uit en hij belandt in een rolstoel. Na enige tijd besluiten Gert Jan en Marie Louise met hun beide kinderen naar Schiermonnikoog te vertrekken zodat ze daar nog samen de laatste maanden van zijn leven kunnen doorbrengen. Dat worden, verrassenderwijs, uiteindelijk nog drie jaren.

Als het weer het maar even toelaat, is Gert Jan in zijn rolstoel buiten te vinden. Hij zoekt dan een zonnig plekje op, vaak aan de overkant van zijn huis aan de Middenstreek. Hij kan dan tijden van de zon genieten en met het toeknijpen van zijn ogen de vele mensen begroeten die langs komen fietsen of lopen. Binnen de kortst mogelijke tijd slagen Gert Jan en Marie Louise erin om binnen de dorpsgemeenschap geaccepteerd en door haar gedragen te worden.

Bijna dagelijks is hij bij weer en wind buiten te vinden, in het dorp, maar ook in de duinen en het bos. Onafscheidelijk wordt hij daarbij de laatste tijd voortgeduwd door zijn trouwe vriend en toeverlaat Albert Pieperiet. En ook zijn hondje Bamboe is steeds van de partij. In mei 2012 maken vrienden en kennissen op het eiland en van de wal het financieel mogelijk dat het gehele gezin in Frankrijk toch nog enkele weken vakantie kan vieren.

In september krijgt Gert Jan te maken met een bloedneus. Hij raakt verkouden, krijgt bloed in de longen, wordt nog even in het ziekenhuis opgenomen en bij terugkomst gaat hij verder achteruit. Op zondagochtend 30 september maakt hij in zijn autobusje nog een ritje over het eiland. Het wordt zijn laatste rit. Want onderweg, op de Prins Bernhardweg, nabij de bunker, overlijdt hij.

Onder een overweldigende belangstelling wordt hij op 5 oktober in de Got Tjark herdacht. Afgewisseld met zijn lievelingsmuziek komen enkele sprekers aan het woord en draagt zijn schoonzus Judtih Whitlau voor uit zijn eigen werk.

Wat volgt is slechts een klein deel van dit door Gert Jan zelfgemaakte werk waarin hij aangeeft dat niets op het eiland mooier is dan een plekje op de dijk aan de wadkant.

Op de dijk

Er zijn veel mooie plekjes op Schiermonnikoog. De Balg is er één van, desolaat guur gromt het zand om je benen. Als ik er zelfstandig kon komen, zou ik eens per week gaan. Het is unheimisch mooi, de Sahara waar de elementen vrij spel hebben. De kwelder is het mooist als de lamsoor de vlakte met een paarse gloed vult. Natuurlijk zijn de brede stranden een lust voor het oog en mijn voorkeur gaat uit naar het Westerstrand. Daar kun je over het Rif kijken naar de skyline van Ameland en soms Friesland. Maar niks, helemaal niks gaat er boven op de dijk zitten en kijken over het wad. Ik doe dat in de lente en de zomer bij warm weer. Dan heb ik de warmte van de zon en de verkoeling van de wind. Ideaal voor een heerlijke dag mijmeren, filosoferen, creativiteit en zwelgen in de vreugde van het leven. Als het zou kunnen, zat ik er iedere dag. Ik heb een vaste plek op de dijk en velen weten waar. Mijn silhouet is vanuit het dorp herkenbaar.

Op de dijk laat ik mij wel graag door de elementen in bezit nemen. De wind die met mijn haar speelt en het alle kanten op stylet. De zon die mij verwarmt en van vitaminen voorziet. Als ik mijn ogen sluit en luister naar het klotsen van de golven, valt iets mij op. Het is nooit stil op het eiland. De wind zorgt voor een constante ruis om je hoofd waardoor je de rest van de geluiden waarneemt. En hoe harder de wind, hoe meer ruis. Soms zo erg dat het horen je vergaat. Er is namelijk altijd wind, dus ook ruis. Bij het sluiten van de ogen kan je je extra concentreren op de geluiden van vogels, mensen en soms de branding van de Noordzee, aan de andere kant van het eiland. Als de wind noord is en een beetje stevig, wordt er in de achtergrond een gegrom hoorbaar. Een aanzwellend gegrom, veroorzaakt door de golven die op het eiland beuken. Dat is de Noordzee aan het wad.

Op de dijk kijk ik graag naar het spectaculaire wad. Soms onstuimig klotsen de golven tegen de dijk. Soms is het water als een spiegel zo glad en heeft de wind geen vat op het water. Maar niets gaat er boven eb op het wad. De badkuip is tot op de laatste druppel leeg gelopen. Niets herinnert aan de zee die kort geleden hier was. Het veer baant zich een weg door de modder van steiger tot steiger. Boten die droog zijn gevallen hellen naar één kant, onbegaanbaar voor de mensen die er op vertoeven. Excursies gaan van start en grote groepen banen zich een weg door het slijk. Sommige eilanders zien hun kans: mossel – en oesterjacht. Heerlijk! En dan die vreselijke putlucht, wat kan het wad stinken! Erger dan een beerput met een koek van stront. Soms, heel soms, trekt het over het eiland en dan moet alles dicht. Gadver en meer dan dat. Toch is het wad in mijn ogen een uniek spektakel.

Met dank aan zijn vrouw Marie Louise Whitlau voor informatie en beschikbaar stellen van foto’s en deel tekst van Gert Jan.