Foekje Dijk

Foekje Stielstra-Dijk (1950-2014)  Groot organisator en goede raadgever

Foekje Dijk wordt op 9 februari 1950 geboren in het Friese Hantum. Ze is de oudste van de vier dochters van Melle Dijk en Geertje Dijk-Grijpstra. Vader Dijk werkt in Hantum als smid. Het gezin moest hard werken om de eindjes aan elkaar te knopen. Om wat bij te verdienen werkt Moeder Grijpstra als conciërge op de christelijke lagere school, waar Foekje haar als oudste dochter regelmatig meehelpt met de schoonmaak.

Brand

In 1965 brandt de gehele smederij met het woonhuis af. Foekje wordt die nacht wakker van de brand en dat is de redding voor het hele gezin. De smederij brandt volledig af. Alleen het kleine arbeidershuisje, dat niet aan de smederij vastzit, staat er nog en daar trekt de familie na de brand in.

Op oudejaarsdag van 1965 slaat het noodlot opnieuw toe. Tijdens het oliebollen bakken slaat de vlam in de pan. Met de schrik van de brand in de smederij nog in het geheugen, pakt Foekje de pan met brandende olie op om deze naar buiten te dragen. Hierbij struikelt en valt ze waardoor ze brandwonden oploopt op haar handen en nek. Littekens hiervan blijven de rest van haar leven zichtbaar.

Ontmoeting met Aldert

Na de lagere school in Hantum gaat Foekje drie jaar naar het vglo (voortgezet lager onderwijs) in Dokkum en daarna naar de huishoudschool in Leeuwarden. Om in Leeuwarden te komen, reist ze elke dag met de bus. Vijf ochtenden in de week stapt de op 18 juli 1947 geboren Aldert Stielstra in zijn geboorteplaats Holwerd op dezelfde bus. Hij werkt bij het gasbedrijf in Leeuwarden en woont in Holwerd. Er ontstaat al snel een vriendschap tussen de twee. Misschien zelfs wel meer dan een vriendschap, want als er twee bussen rijden, zorgt Aldert er altijd voor dat hij bij haar in de bus stapt. Na vele bustripjes samen vraagt Foekje of Aldert haar wil vergezellen naar Buitenpost waar ze moet oppassen. Vanaf dat moment hebben de twee verkering. Foekjes moeder is niet blij met de keuze van haar dochter want over Aldert doen verhalen de ronde. Zo zou hij te veel drinken als hij gaat stappen met vrienden. Foekje zoekt heel bewust een moment uit om haar moeder kennis te laten maken met Aldert. Ze organiseert het zo dat de twee niet weten dat ze elkaar voor het eerst gaan ontmoeten. Op die manier moeten ze wel kennis met elkaar maken. Aldert blijkt best een aardige kerel die het allerbeste voorheeft met Foekje. Hierna wordt de relatie tussen Aldert en zijn schoonmoeder alleen maar beter.

Na de opleiding aan de huishoudschool werkt Foekje bij de Johannes Stichting (een kinderrevalidatiecentrum) in Arnhem. Aldert moet in september 1967 in militaire dienst. Elk weekend slaapt Aldert bij kennissen in Arnhem om zo bij haar te kunnen zijn. Samen brengen ze veel tijd door op de zusterflat van Foekje. Aldert is na zijn opleiding gelegerd in Assen. Foekje gaat in een rusthuis in Leeuwarden werken om dichter bij Aldert te zijn. Na de militaire dienst gaat Aldert in oktober 1969 aan het werk bij het gasbedrijf in Dokkum en vindt Foekje een baan in een rusthuis in Holwerd, de woonplaats van Aldert. Op Foekjes negentiende verjaardag verloven ze zich en op 3 juli 1970 trouwen ze. Op 10 mei 1971 wordt hun dochter Gerda geboren en op 28 september 1974 volgt zoon Theo Doede.

Emigratie naar Schiermonnikoog

In 1971 wordt Schiermonnikoog aangesloten op het gasnetwerk en vraagt Alderts baas of hij naar Schiermonnikoog wil verhuizen om het hele proces te begeleiden. Ze denken er een weekend over na en besluiten dan de stap te wagen. Alderts vader zegt dat Schiermonnikoog hemelsbreed dan wel niet zo ver ligt, maar dat het, door het water ertussen, wel een emigratie lijkt.

In oktober 1971 verhuist het gezin naar Schiermonnikoog, naar Klavertje vier aan de Middenstreek. Op 30 april 1972 verhuizen ze naar hun huidige huis. Dat ligt dan nog aan de Gratia Suzannastraat. Met de bouw van de Riich wordt dit de huidige Kantjeblom 5.

Aldert integreert, mede door zijn werk, moeiteloos op het eiland. Voor Foekje is dit lastiger, daarom besluit ze kwitanties voor de Dockumer Courant te gaan innen. Zo komt ze immers bij veel eilanders aan de deur. Samen met Gerda in de kinderwagen gaat ze op pad en leert snel de eilanders kennen.

Druk in het sociale leven op het eiland

Foekje begint met kamerverhuur in het huis aan de Kantjeblom. Met veel plezier staat ze klaar voor haar gasten. Na een paar jaar, in 1980, begint ze te werken in de bakkerij van Thom en Truus Klontje en blijft hier vervolgens 12,5 jaar. De kamerverhuur staat in deze tijd op een lager pitje maar zodra Foekje stopt bij de bakkerij pakt ze de kamerverhuur weer op. Ook voor de gemeenschap van Schiermonnikoog is ze actief. Zo is ze vier jaar lid van het bestuur van vereniging Dorpsbelang, jaren bestuurslid van muziekvereniging IN en speelt zelf met veel plezier de bariton in het korps. Samen met Johan Snijdood richt ze een drumband op en organiseert een taptoe op het eiland. Voor voetbalclub De Monnik wast ze jarenlang de shirts, verzorgt de attenties en is ‘de vrouw achter de secretaris’.

Als ze, door problemen met haar ogen, tot haar grote verdriet zelf niet meer op de bariton mag spelen, begint ze met ADA (anders dan anders). Ze organiseert vele creatieve workshops. De cursisten komen altijd met een prachtig eindresultaat thuis, waarbij ze vooraf niet wisten dat ze hiertoe in staat waren. Foekje begeleidt haar cursisten met veel liefde en geduld. Uit deze workshops ontstaat de club ‘lepeltje, lepeltje’. Deze groep vrouwen knutselt niet alleen met elkaar, maar gaat ook jaarlijks samen op pad. Uitstapjes, waar vooral heel veel wordt gelachen.

Blijven of niet?

Aldert en Foekje staan twee keer op het punt het ene eiland voor het andere te verruilen. In 1980 krijgt Ameland ook een gasaansluiting. Het gasbedrijf wil graag dat Aldert zijn ervaring op Schiermonnikoog inzet op Ameland. Wanneer Aldert dit voorstelt aan Foekje, is haar reactie kort maar krachtig: “als je gaat, dan ga je maar alleen”. In 1984 krijgt Vlieland gas. Foekje zou op Vlieland haar grote hobby, het verhuren van kamers, op een professionele manier kunnen voortzetten in een pension dat er te koop staat en Aldert zou kunnen gaan werken bij het gasbedrijf. Aldert solliciteert naar de baan en wordt aangenomen. Maar de twijfel slaat toe. Ze krijgen een waarschuwing van de VVV-directeur van Vlieland. Hij vertelt dat de leden van de vereniging maar weinig geld uit willen geven aan reclame. Reclame die wel nodig is bij het te starten pension. Daarnaast horen ze over de ervaringen van de heer Lokhorst. Hij kreeg een baan in het onderwijs op Vlieland en streefde daarbij een Vlielander voorbij. Dit werd hem niet in dank afgenomen. Zouden de eilanders ook zo reageren op de familie Stielstra? Ook niet afkomstig van Vlieland en toch een baan gekregen die mogelijk ook een Vlielander had kunnen krijgen? Na een weekend overleg besluiten ze toch niet te gaan. Maar, Aldert is al aangenomen. Hoe moet dit? Hij besluit te bellen om te zeggen dat het voorgestelde loon toch te laag is en dat hij daarom afziet van de baan. Het gasbedrijf belt na een paar dagen terug met een voorstel voor een hoger salaris. Prachtig, maar toch besluiten Aldert en Foekje op Schiermonnikoog te blijven.

Ups en downs

Het gezin Stielstra blijft op Schiermonnikoog en ook de kinderen blijven met hun partners op het eiland wonen. De kleindochters Alice en Marleen brengen vele uren door bij Aldert en Foekje. De schok is dan ook groot als Gerda en Johan begin 2006 hun emigratie naar Noorwegen aankondigen. Rationeel weet Foekje dat je je kinderen los moet laten maar emotioneel vindt ze dit heel zwaar. Tot op dat moment is ze intensief betrokken bij het opgroeien van de kinderen. Met een vertrek naar Noorwegen zal dit worden teruggebracht tot een incidenteel bezoek. Eind 2006 vertrekt Gerda met haar gezin. Aldert en Foekje gaan in 2007 met de kleindochters naar Turkije. De meisjes komen per vliegtuig over uit Noorwegen om, na een nachtje slapen in Amsterdam, met Aldert en Foekje door te vliegen naar Turkije. Het is een geweldige vakantie waarover ze het naderhand nog vaak hebben.

Foekje beschouwt deze jaren als vervelend. Ze mist haar kleindochters. In 2008 komt er een einde aan deze periode met de geboorte van tweeling Danieke en Amerins. Ook keert Gerda met haar gezin terug naar Nederland. Gerda volgt een opleiding tot kraamverzorgster waardoor Aldert en Foekje heerlijk op de meiden kunnen passen in Winsum. De tweeling woont op steenworpafstand.

In 2009/2010 begint het gekwakkel met de gezondheid. Kwalen en ziekenhuisbezoeken volgen elkaar op. Achteraf blijken het allemaal signalen te zijn van de ziekte van Kahler. In 2011 is het even heel spannend door een darmperforatie, maar Foekje komt er weer bovenop. Hierna wil ze niet meer naar het buitenland op vakantie. Ze wil zelf de regie hebben over het eten dat ze binnen krijgt. Zo ontdekken Foekje en Aldert Dieverbrug. Ze beleven hier prachtige vakanties. Hier kunnen ze ook heerlijk fietsen, een grote hobby van Foekje. Samen met schoonzus Ruke legt ze vele kilometers af. Maar ook alleen gaat ze op pad, waarbij ze Aldert op hoogte houdt waar ze is en hoe mooi het is via sms of telefoon.

Een groot organisator en goede raadgever

Al die jaren is Foekje Alderts beste raadgever. Ze heeft altijd goede adviezen en volgens Aldert heeft ze het altijd bij het rechte eind. Ze is een sociaal mens en ze maakt makkelijk contact. Ook is ze een goed organisator. Zo regelt ze voor hun 25-jarig huwelijk dat de Friese zangeres Anneke Douma optreedt en ’s avonds spelen de Wiko’s. Anneke Douma vindt het zo gezellig dat ze vraagt of ze ook ’s avonds mag komen om samen met de Wiko’s te zingen. Jan Berend Bazuin (JB) en Melle Blom zingen ook mee en zo wordt het een legendarische avond. JB biedt hen een verblijf op Bonaire aan, waar ze vervolgens vier weken doorbrengen. Tijdens het verblijf, zegt ze tegen Aldert: “dit moeten de kinderen ook zien”. Ze regelt dat het hele gezin twee jaar later naar Bonaire gaat. Op haar ziekbed regelt ze nog een reünie van de lagere school. Alle oud klasgenoten zijn er en Foekje heeft alles tot in de puntjes geregeld. Zo kunnen al haar oud klasgenoten nog afscheid van haar nemen. Foekje heeft graag de regie in handen, tot aan het laatst aan toe. Ook vanaf het moment, 26 maart 2014, dat het vreselijk bericht, de diagnose ziekte van Kahler en Amyloidose, komt en artsen niets meer voor haar kunnen doen, regelt ze alles zelf.

Op 30 juni 2014 sterft Foekje, omringd door haar Aldert en kinderen, thuis zoals ze zelf graag wilde. Drie dagen voor hun 44-jarig huwelijk. Op 5 juli 2014 wordt, tijdens een zeer bijzondere dienst, met als rode draad de liefde, in het Dorpshuis afscheid van haar genomen. Ze wordt begraven op een door haar zelf uitgezocht plekje op de begraafplaats van Schiermonnikoog.

Met dank aan Aldert Stielstra en zijn zoon Theo Doede. Ook dank aan Johan Snijdood over informatie over het instrument dat Foekje bespeelde.