Jan Eltjes van den Berg

Jan Eltjes van den Berg

In memoriam

Op 24 december 2013 is op 89-jarige leeftijd overleden Jan Eltjes van den Berg, zoon van burgemeester Hendrik Willem van den Berg (deze is van 1906-1942 burgemeester van Schiermonnikoog geweest).

Hoewel Jan Eltjes al lang niet meer op het eiland woonde (hij woonde in Oosterhout) bleef het eiland hem altijd zeer lief – hij kwam hier nog heel geregeld, een paar keer per jaar. Hij probeerde in ieder geval elk jaar op de dag van de dodenherdenking – 4 mei – hier te zijn en eveneens op 28 juli.

28 juli was de dag waarop in 1943 Amerikaanse bommenwerpers, op weg naar Duitsland en aangevallen door Duitse jagers, hun bommen moesten afwerpen (om zich zo sneller uit de voeten te kunnen maken), die voor het grootste deel in Noord- en Waddenzee terechtkwamen, maar ook een aantal op het eiland, o.a. een paar op het dorp. Hierbij kwamen zeven eilanders om het leven, onder wie oud-burgemeester Van den Berg en zijn vrouw. Jan Eltjes werkte op dat moment in de polder bij een boer (om te voorkomen dat hij naar Duitsland te werk gestuurd zou worden had Simon Perdok, de toenmalige burgemeester van het eiland er voor kunnen zorgen dat eilander jongens, waaronder Jan Eltjes, op het eiland konden blijven werken). Toen hij en een vriend zagen hoe de bommen op het dorp vielen zijn ze zo vlug mogelijk naar het dorp gefietst – om daar tot de gruwelijke ontdekking te komen dat onder andere Jan Eltjes zijn ouders door de bommen gedood waren!

Na deze trieste gebeurtenis is hij liefdevol opgevangen in het gezin van Gerrit Visser (bijgenaamd Gerrit de kapper). In de oorlog kon hij zo op het eiland blijven. Na de oorlog verhuisde hij naar zijn zuster in Den Haag en ging hij op Scheveningen naar de zeevaartschool. Maar hij bleef de band met het eiland houden!

Jan Eltjes was een man vol verhalen, zowel over de tijd van zijn jeugd op het eiland als over de oorlogstijd. Je noemde een naam en dan begon hij met een verhaal over die man, vrouw of familie.

Hij heeft de laatste jaren een aantal keren bijdragen geleverd aan het tijdschrift,  van de Cultuur Historische vereniging ’t Heer en Feer w.o. in  nummer 2, jaargang 15 (2013) onder de titel Bliksemse jonges!.