Geslacht:
vrouw
Naam:
Agatha Annetta Mulder
Echtgenote van:
Cornelis Tammes
Geboortedatum:
19-09-1915
Geboorteplaats:
Groningen
Overlijdensdatum:
03-02-2018
Overlijdensplaats:
Schiermonnikoog
Type:
Graf
Grafrij:
38
Grafnummer:
22 (Monument)

Agatha Annetta Mulder

Agatha (Agaath) Annetta Tammes-Mulder (1915-2018)

Levenslustig en sportief; Schiermonnikoog was haar leven

Roelf Mulder (1885-1963) wordt op 10 december 1885 te Groningen geboren. Hij maakt carrière in de kleine handelsvaart (KHV): Roelof volgt zijn vader op als kapitein-eigenaar, is reder en eindigt zijn loopbaan als onder-havenmeester en vennoot in een naamloze vennootschap. Op 2 mei 1911 trouwt hij met de op 7 juni 1889 te Zuidbroek geboren Annechiena Annetta Klugkist (1889-1977). Haar vader is eveneens kapitein-eigenaar en actief in de KHV.

Ze krijgen zes kinderen. In 1912 wordt hun dochter Agatha geboren. Die overlijdt echter op tweejarige leeftijd aan boord van de driemast stalen zeilschoener Annetta. Op 19 september 1915 wordt opnieuw een dochter geboren; ook zij krijgt de naam Agatha.

Wanneer Agaath negen jaar is, komt in 1923 nog een nakomertje, Gerrit Jan (Ger). Spoedig na zijn geboorte blijkt dat hij astmatisch is. De huisarts adviseert frisse lucht en voortaan brengt de familie de vakanties door aan zee, op een eiland. En voor Groningers bestaat er slechts één eiland: Schiermonnikoog.

Na de lagere school gaat Agaath naar de meisjesmulo. Daarna verwachten haar ouders dat ze haar moeder thuis helpt, in een gezin met vijf opgroeiende kinderen, maar ze krijgt ook alle vrijheid om zich buiten het gezin verder te ontwikkelen. Ze is lid van de Groninger atletiekvereniging Brunhilde, waar ze uitblinkt in hordelopen en verspringen, is een fanatiek hockeyspeelster en zeilt regelmatig op het Paterswoldse Meer.

Halverwege de jaren dertig maakt Agaath kennis met kapitein Kees Tammes (1911-1998), ook een telg uit een geslacht van zeevarenden. Als kapitein en reder laat hij in 1938 een eigen motorschip bouwen. Agaath en Kees trouwen een jaar later, op 16 december1939.

Tijdens de oorlogsjaren wonen ze in de Herman Colleniusstraat. Hier worden twee kinderen geboren: Tom in 1941 en Nettie in 1942. Na de oorlog verhuist het gezin naar de Westersingel. Daar wordt in 1948 Cornelis (Kees) geboren. Ten slotte komt Agaath in 1952; de familie woont inmiddels aan de Koninginnelaan.

Vanaf 1946 verblijft Agaath met haar kinderen elke zomer op het eiland. Tijdens weekends en korte vakanties voegt Kees zich bij hen. Ze verblijven in een huisje aan de Badweg of in het dorp. Na een aantal jaren besluiten Kees en Agaath een eigen vakantiebungalow te laten bouwen. Vanaf begin jaren vijftig bestaat de gelegenheid aan weerszijden van het Karrepad vakantiehuizen te bouwen en in 1953 laten Kees en Agaath aannemer Jan Melle Hooghart een eigen familiehuis bouwen aan het Elimpad. Het wordt Agatha gedoopt.

Zo ontstaat even buiten de dorpskom een buurtschap van bungalows waar families van de vaste wal hun vakanties doorbrengen. Kees vindt het heerlijk om zijn vrije tijd aan het Elimpad door te brengen, maar ervaart na enige tijd ook de ongemakken van buiten het dorp wonen, zoals het niet beschikken over een eigen telefoonverbinding.

In 1957 kopen Kees en Agaath een bouwvallige oude woning aan de Voorstreek, naast het huidige politiebureau.[1] Deze wordt in 1958 door de gemeente onbewoonbaar verklaard. In de loop van 1974 laten ze er een nieuw huis bouwen en gaan er wonen, maar na verloop van tijd verlangen ze terug naar de vrijheid en ruimte rondom hun bungalow in de duinen. Ze laten hun bungalow verbouwen en vestigen er zich permanent. Het huis aan de Voorstreek houden ze aan voor hun kinderen.

Agaath leert veel eilanders en veel gasten kennen. Ze voelt zich opgenomen in een brede kring van kennissen, vrienden en vriendinnen. Haar man heeft op het eiland contacten met enkele vrienden en doet aan houtbewerking. Onder supervisie van aannemer en vriend Tjisse van der Meer maakt hij onder meer voortreffelijke aardappelbakjes.

Agaath wordt halverwege de jaren zeventig lid van de eilander Culturele Commissie, die jaarlijks muzikale en andersoortige culturele activiteiten organiseert, en blijft tot 1998 actief betrokken. Verder sluit ze zich aan bij het christelijke gemengde koor Hosanna, totdat dit wordt opgeheven. Op kerstavonden doet ze mee aan een zangronde door het dorp. Van 1975 tot 2010 is ze lid van het wekelijks repeterende seniorenkoor Ús Ferdyvendaasje. Haar lievelingslied is Myn Auderhús.

Vooral ook na het overlijden in 1998 van Kees blijft ze op het eiland hechte contacten onderhouden met enkele vriendinnen die evenals zij weduwe zijn, zoals Bep van Heijningen, Lien Kruisinga, Toos de Groot, Lien Jonker en Cap Rodenberg. Om de veertien dagen dineren ze samen op zondagavond in Hotel van der Werff. Meestal is ook Frans Sjollema van de partij, die vaak halverwege de maaltijd of als afsluiting van het samenzijn de piano bespeelt.

Met hulp van met name haar oudste dochter Nettie en de nodige bijstand van de thuishulp blijft Agaath aan het Elimpad wonen. Wanneer in 2013 bijna een brandje ontstaat door een omvallende kaars, gaan familie en thuishulp samen op zoek naar een ander verblijf in het dorp. In het voorjaar van 2014 verhuist Agaath tijdelijk naar De Riich,[2] waar ze ongeveer drie jaar blijft wonen.

Op 19 september 2015 is het precies honderd jaar geleden dat Agaath in Groningen wordt geboren. Ze viert deze dag in Hotel van der Werff te midden van familie, vrienden, kennissen en mede-eilandbewoners. Ook interim-burgemeester Stellingwerf maakt zijn opwachting.

In 2017 verhuist Agaath naar een nieuwbouwwoning in Bouwes Tieuwn. Ze is nog steeds helder bij zinnen, maar haar lichamelijke krachten nemen af. Wanneer ze op een dag uit haar stoel valt, houdt ze hieraan rugklachten over. Ze wordt bedlegerig en glijdt op 3 februari uit het leven weg, 102 jaar en ruim vier maanden oud. Op 9 februari vindt de herdenkingsdienst plaats en wordt ze aan de oostzijde van het dorpskerkhof naast haar man begraven.

Met dank aan dochter Nettie en broer Ger voor de verstrekte informatie en foto’s, en Ger bovendien voor het uitlenen van de publicatie over De Schippers Mulder, hun schepen en hun stamboom, Pirola, Capelle a/d IJssel, 2002. Voorts dank aan Jildouw Steensma, Len van Veelen en Lodewijk van der Veen voor enkele aanvullende gegevens.

 

Gemeentelijke Begraafplaats Schiermonnikoog

De website is voor u gemaakt met behulp van vrijwilligers en mede tot stand gekomen dankzij een subsidie van de provincie Fryslân